مقدمه

کمردرد، گردن‌درد، درد مفصلی و اختلالات حرکتی دیگر از شایع‌ترین علل مراجعه به فیزیوتراپی و درمان‌های ارتوپدی هستند. با توجه به گستردگی این مشکلات و تأثیر آن‌ها بر کیفیت زندگی افراد، شناخت دقیق‌تر روش‌های درمانی مختلف برای بیمار بسیار اهمیت دارد. در حوزه فیزیوتراپی، روش‌های متفاوتی وجود دارد که هرکدام بر مبنای فلسفهٔ خاص، الگوی ارزیابی، تشخیص و درمان طراحی شده‌اند. سه روش معروف در این میان، رویکرد جاندا، روش مکنزی و روش سهرمن هستند که هرکدام نقاط قوت و محدودیت خود را دارند.
در این مقاله تلاش شده است تا ضمن توضیح علل و مکانیسم فیزیولوژیکی مشکلات حرکتی، ریسک‌فاکتورها، علائم، پیشگیری و سپس درمان‌های عمومی شامل پزشکی/دارویی/جراحی (در صورت لزوم) و فیزیوتراپی با تأکید ویژه بر تمرینات خانگی، مقایسه‌ای بین این سه رویکرد ارائه شود. هدف این است که بیماران بدانند در چه شرایطی هر روش ممکن است مناسب‌تر باشد و با چه سؤالاتی به فیزیوتراپیست خود مراجعه کنند.

علت‌ها و مکانیسم فیزیولوژیکی مرتبط

برای درک بهتر تفاوت و کاربرد هر روش، ابتدا به بررسی کلی علل و مکانیسم‌های فیزیولوژیکی اختلالات اسکلتی-عضلانی می‌پردازیم که زمینهٔ اصلی استفاده از این روش‌ها هستند.

مکانیسم‌های کلی

۱. تنش یا ضعف عضلات (Muscle imbalance or muscle weakness): خیلی از مشکلات اسکلتی-عضلانی ناشی از عدم تعادل بین عضلاتِ کوتاه‌شده (tight) و عضلات ضعیف‌شده (weak) هستند. برای مثال، در سندروم «کراس پایین» (Lower Crossed Syndrome) که به‌طور خاص توسط جاندا مطرح شده است، عضلات فلکسور لگن (به‌ویژه ایلیوپسواس)، عضلات راست‌خَطی رانی، و عضلات راست‌کننده ستون فقرات (erector spinae) دچار کوتاهی یا تنش بالا هستند؛ در حالی که عضلات شکمی عمقی و گلوتئوس‌ها ضعیف هستند.
۲. الگوهای حرکتی ناصحیح یا ستون فقرات/مفصل در وضعیت نامطلوب: مثلاً نشستن طولانی، خم شدن مکرر، یا ایستادن نامناسب می‌تواند فشارهای مکرر (micro-trauma) به بافت‌های عضلانی، لیگامان‌ها و دیسک‌ها وارد کند. در مدل سهرمن، تکرار حرکات یا وضعیت‌های ثابت و نامناسب باعث اختلالات حرکت در سیستم حرکت (movement system) می‌شود.
۳. مسایل مفصلی، دیسکی و عصبی کمکی: به‌عنوان مثال، لغزش دیسک، تنگی کانال نخاعی، یا فشار بر ریشه‌های عصبی ممکن است باعث درد شوند؛ اما روش‌های حرکت‌پایه مانند مکنزی، سهرمن و جاندا بیشتر بر نوع حرکت، مسیر درد، عدم تعادل عضلانی و الگوی کنترل حرکتی تأکید دارند نه صرفاً آسیب ساختاری. برای مثال، روش مکنزی بر «مرکز شدن درد (centralisation)» تأکید دارد—یعنی درد از سمت اندام‌ها یا نواحی جانبی ستون فقرات به سمت مرکز ستون فقرات منتقل شود و این نشانهٔ بهبود است.
۴. کنترل عصبی-عضلانی و راهبری موتور: در برخی از نظریه‌ها، مثل جاندا، تأکید بر این است که سیستم عصبی مرکزی و کنترل حرکتی نقش مهمی در ایجاد الگوهای حرکتی غیراستاندارد دارد.

علت‌های مرتبط با هر روش

• در رویکرد جاندا: تأکید بر عدم تعادل عضلانی (tight vs weak)، تغییرات وضعیت نشستن / ایستادن و الگوهای عصبی‌عضلانی.

• در روش مکنزی: تأکید بر تشخیص مکانیکی درد (mechanical diagnosis) و تمرینات جهت‌دار برای ایجاد تغییر در الگوهای درد (مثلاً فشار یا حرکت دادن به سمت مرکزی‌ترین محل درد)؛ هدف، شناسایی «پسوند درد» و «مرکز شدن درد».

• در رویکرد سهرمن (MSI): تأکید بر شناسایی اختلالات حرکت سیستم (movement system impairments) مانند تحرک بیش‌از-حد یا نامناسب ستون فقرات یا مفصل، و سپس اصلاح حرکت، وضعیت و کنترل حرکتی.

مکانیسم فیزیولوژیکی نمونه (اختلال کمر)

در اختلالات کمری، ممکن است ترکیبی از موارد زیر دیده شود:

• کوتاهی عضلات فلکسور لگن و راست خَطی رانی → افزایش لیوردوز (انحنای کمری) → فشار بیشتر بر مفاصل فاست و لیگامان‌ها.

• ضعف عضلات گلوتئوس ماکسیموس و شکمی عمقی → کاهش پایدارسازی لگن و ستون فقرات → افزایش حرکات جبرانی در ستون فقرات پایین و منشأ درد.

• نشستن طولانی و خم شدن مکرر → تحت فشار قرار گرفتن دیسک‌ها و رباط‌ها → تحریک درد و الگوی حرکتی ناصحیح.

• حرکت‌های مکرر یا وضعیت‌های ثابت باعث می‌شوند که مفصل یا عضله تحت «مسیر کمترین مقاومت» (path of least resistance) قرار گیرد (نظریه سهرمن) و این می‌تواند به میکرو تروماها، اختلال نوبتی حرکت و نهایتاً درد تبدیل شود.

این‌ها زمینه‌ای هستند که هر سه روش درمانی در آن‌ها کاربرد دارند.

ریسک‌فاکتورها و عوامل پیش‌زمینه‌ای

اختلالات اسکلتی-عضلانی، به‌ویژه کمر، زیاد هستند و تعدادی از عوامل پیش‌زمینه‌ای وجود دارند که احتمال بروز آن‌ها را افزایش می‌دهند. این عوامل در کاربرد روش‌های درمانی نیز اهمیت دارند.

عوامل عمومی

• سن بالا (پیر شدن بافت‌ها، ضعف عضلانی بیشتر)

• اضافه‌وزن یا چاقی (افزایش بار مکانیکی بر ستون فقرات و مفاصل)

• نشستن طولانی، شغل‌های نشسته یا ایستاده ثابت

• حمل بار سنگین یا خم شدن مکرر، بلند کردن ناصحیح اشیاء

• فعالیت بدنی کم یا ورزش‌نکردن

• وضعیت نامناسب بدن (پشت خمیده، لگن جلوآمده، کفش‌های نامناسب)

• دخانیات، سیگار (تأثیر بر گردش خون و تغذیه بافت‌ها)

• عوامل روان‌شناختی – استرس، افسردگی، وضعیت اجتماعی – که ممکن است درد را تشدید کنند یا روند بهبود را کند سازند.

عوامل خاص در هر روش

• برای جاندا: الگوهای کار یا زندگی که منجر به عضلات کوتاه شده یا ضعیف شده می‌شوند؛ مثلاً نشستن زیاد، استفاده کم از گلوتئوس یا ضعف شکمی.

• برای مکنزی: افرادی که درد آن‌ها ویژگی‌های مکانیکی دارد؛ مثلاً درد با تغییر وضعیت یا حرکت خاصی بدتر یا بهتر می‌شود، یا درد با «مرکز شدن» پاسخ می‌دهد.

• برای سهرمن: افرادی که الگوهای حرکتی نامناسب دارند؛ مثلاً فردی که مرتب بدنش را به سمت چرخش یا انحنا می‌برد، یا مفاصل‌اش تحرک بیش‌ازحد یا کم‌تحرکی دارند.

اهمیت بیماران و فیزیوتراپیست

شناخت این عوامل به بیمار کمک می‌کند تا شرایط خود را بهتر بفهمد، همراه درمانگر با رعایت سبک زندگی مناسب، تمرینات و اصلاح رفتارهای روزمره، اثر درمان را افزایش دهد.

علائم شایع

از آنجا که سه روش درمانی در طیف وسیعی از مشکلات اسکلتی-عضلانی کاربرد دارند، علائمی که بیماران ممکن است تجربه کنند نیز متنوع هستند. در زیر، علائم عمومی اختلالات حرکتی مرتبط با ستون فقرات پایین و مفاصل ذکر شده است.

• درد موضعی یا منتشر (مثلاً در ناحیه کمری، باسن، لگن، ران)

• درد با نشستن طولانی یا ایستادن زیاد

• درد با بلند کردن اجسام یا خم شدن به جلو یا عقب

• احساس سفتی عضلات (خصوصاً صبح یا بعد از مدت بی‌حرکتی)

• ضعف یا خستگی عضلانی، مثلاً احساس اینکه «بدنم نمی‌تواند تثبیت کند»

• کاهش توانایی انجام فعالیت‌های روزمره مثل بالا و پایین رفتن از پله‌ها، بلند شدن از صندلی

• گاهی انتشار درد به ناحیه ران یا باسن یا حتی اندام تحتانی (در موارد همراه با ریشه عصبی)

• اختلال در کیفیت زندگی، کاهش فعالیت، اجتناب از حرکات خاص، نگرانی و اضطراب مربوط به درد

هر یک از رویکردها ممکن است در تشخیص دقیق‌تر نشانگرهای خاصی داشته باشند:

• در روش مکنزی: تغییر وضعیت باعث تغییر در شدت درد می‌شود؛ در صورت «مرکز شدن» درد به داخل ستون فقرات، معمولاً پاسخ به درمان بهتر است.

• در روش سهرمن: بررسی حرکت، وضعیت بدن، الگوهای ثبات و کنترل حرکتی؛ بیمار ممکن است نشانه‌های «حرکت بیشتر از حد» یا «حرکت نامناسب» داشته باشد.

• در روش جاندا: ممکن است نشانه‌های عضلات کوتاه‌شده یا ضعیف‌شده نظیر لگن جلوآمده، خمیدگی کمری زیاد، احساس عدم توانایی گلوتئوس‌ها مشاهده شود.

روش‌های پیشگیری

پیشگیری از بروز یا بدتر شدن اختلالات اسکلتی-عضلانی، بخش مهمی از درمان است. با رعایت نکات زیر می‌توان احتمال وقوع درد یا بازگشت آن را کاهش داد:

1. فعالیت بدنی منظم: حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت متوسط (مانند پیاده‌روی، یوگا، شنا) در اکثر روزها. افزایش قدرت عضلات شکمی، گلوتئوس‌ها، پشت، و عضلات مرکزی (core) کمک می‌کند.

2. اصول صحیح نشستن و ایستادن: شایسته است صندلی با ارتفاع مناسب، پشتی مناسب، وضعیت صاف بدن، لگن نه خیلی جلوآمده، پاها روی زمین قرار بگیرند. تغییر وضعیت به‌طور منظم توصیه می‌شود (هر ۳۰–۴۵ دقیقه بلند شدن یا حرکت کردن).

3. اصول بلندکردن اجسام: هنگام بلند کردن اجسام، زانوها را خم کنید، پشت را صاف نگه دارید، وزن جسم را به بدن نزدیک کنید، از پا کمک بگیرید و آن را با کنترل خم و راست شدن بلند کنید.

4. تقویت عضلات مرکزی و بالا­سازی انعطاف‌پذیری: تمریناتی برای تقویت عضلات شکم، گلوتئوس، پشت و نیز کشش مناسب عضلات فلکسور لگن، همسترینگ، عضلات پشت ران.

5. تنظیم زمان نشستن/ایستادن و تغییر وضعیت: اجتناب از نشستن طولانی بدون حرکت، ایستادن ثابت طولانی یا کار در وضعیت خمیده برای مدت طولانی.

6. اصلاح وضعیت خواب و وسایل کار: استفاده از تشک و بالش مناسب، تنظیم مانیتور و میز کامپیوتر به ارتفاع مناسب، اجتناب از چرخش یا خمیدگی زیاد به یک سمت برای مدت طولانی.

7. مدیریت وزن و سبک زندگی: کنترل وزن، ترک سیگار، تغذیه مناسب که به سلامت عضلات و استخوان‌ها کمک می‌کند.

8. آگاهی از الگوهای حرکتی نامناسب و مراجعه زود هنگام: اگر متوجه شده‌اید الگوی خاصی باعث درد شما می‌شود (مثلاً در بلند شدن از صندلی یا خم شدن)، بهتر است زودتر به فیزیوتراپیست مراجعه کنید تا از پیشرفت مشکل جلوگیری شود.

با رعایت این موارد، احتمال تجربه درد شدید یا مزمن کاهش یافته و روند درمان بهتر خواهد بود.

روش‌های درمانی

در ادامه، ابتدا به درمان‌های رایج پزشکی/دارویی/جراحی برای مشکلات اسکلتی-عضلانی می‌پردازیم، سپس تمرکز بر فیزیوتراپی و سه رویکرد «جاندا»، «مکنزی» و «سهرمن» خواهد بود، همراه با توصیه‌هایی برای تمرینات خانگی (البته با تأکید بر این که هر تمرین باید با مشورت فیزیوتراپیست تنظیم شود).

درمان‌های پزشکی و دارویی

• داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) برای کاهش درد و التهاب در فاز حاد.

• داروهای مسکن (مثل استامینوفن) برای کنترل موقت درد.

• شل‌کننده‌های عضلانی (در صورتی که اسپاسم عضلانی وجود داشته باشد).

• تزریق‌های موضعی (مانند تزریق استروئید به مفصل یا فضای فوقانی دیسک) در برخی موارد خاص تحت نظر پزشک.

• اصلاح علل ساختاری، مانند درمان‌های بینابینی برای دیسک، تنگی کانال، یا در صورت لزوم جراحی.

• جراحی: در صورتی که مشکل ساختاری جدی وجود داشته باشد (مانند فتق دیسک با علائم نورولوژیکی شدید، تنگی کانال، یا لغزش مهره‌ای پیشرفته) ممکن است جراحی ضرورت یابد. پس از جراحی، فیزیوتراپی بسیار اهمیت دارد.

فیزیوتراپی و سه رویکرد

در ادامه هر رویکرد به‌طور جداگانه بررسی می‌شود و سپس مقایسه‌ای میان آن‌ها ارائه می‌گردد.

۱. رویکرد جاندا (Janda Approach)

فلسفه و ارزیابی: این رویکرد توسط دکتر ولادیمیر جاندا توسعه یافته و بر این اصل استوار است که عدم تعادل عضلانی، اختلالات کنترل عصبی-عضلانی و الگوهای پوسچرال (وضعیت بدنی) ناصحیح می‌توانند منشأ درد و اختلال حرکتی باشند. در این رویکرد به الگوهایی مانند «کراس پایین» (Lower Crossed Syndrome) و «کراس بالا» (Upper Crossed Syndrome) اشاره می‌شود: در کراس پایین، عضلات فلکسور لگن و راست‌کننده‌های ستون فقرات فعال/تنشن زیاد دارند، و عضلات شکمی عمقی و گلوتئوس ضعیف هستند.

مکانیزم درمان:

• کشش عضلات کوتاه­شده (tight) و فعال‌شده بیش‌از-حد

• تقویت عضلات ضعیف‌شده (weak) و کم‌فعال

• بهبود کنترل عصبی و تعادل عضلانی

• اصلاح وضعیت‌ها و الگوهای حرکتی ناصحیح

کاربرد: معمولاً در بیمارانی که نشانه‌های عضلانی/پوسچرال دارند (مثلاً لگن جلوآمده، انحنای زیاد کمری، ضعف گلوتئوس‌ها، یا احساس اینکه «عضلاتم درست کار نمی‌کنند») مؤثر است.

مزایا و محدودیت:
مزایا: توجه دقیق به کنترل عضلانی و پوسچر، می‌تواند به کاهش برگشت درد کمک کند.
محدودیت‌ها: شواهد تحقیقاتی کمتر نسبت به برخی دیگر؛ نیاز به معاینه دقیق عضلانی و همراهی بیمار در تمرینات زیاد دارد.

نمونه تمرینات خانگی (به صورت عمومی):

• کشش ایلیوپسواس: در حالت لانج با زانوی عقب روی زمین، لگن را کمی به جلو ببرید تا عضله فلکسور لگن کشیده شود.

• تقویت گلوتئوس ماکسیموس: در حالت پروانتا (lying prone) یا پل باسن (hip bridge) با تمرکز بر گلوت‌ها.

• تقویت عضلات شکمی عمقی: تمرین پلنک کف (plank) یا پلانک در وضعیت طرفی با کنترل مناسب.

• اصلاح وضعیت ایستادن/نشستن: لگن را در وضعیت خنثی نگه دارید، پشت را راست کرده و شانه‌ها را عقب دهید.

۲. روش مکنزی (McKenzie Method – Mechanical Diagnosis & Therapy, MDT)

فلسفه و ارزیابی: روش مکنزی توسط رابین مکنزی توسعه یافته و بر این اساس استوار است که بسیاری از دردهای ستون فقرات یا مفاصل از الگوهای مکانیکی خاصی ناشی می‌شوند؛ یعنی با حرکت یا وضعیت خاصی تشدید یا تسکین می‌یابند. هدف یافتن «جهت ترجیحی» (directional preference) حرکت برای بیمار است: حرکتی که باعث تسکین می‌شود یا درد را مرکزی (به سمت ستون فقرات) می‌برد (centralisation).

مکانیزم درمان:

• ارزیابی اولیه برای تعیین اینکه آیا درد با حرکت یا وضعیت خاصی بهتر یا بدتر می‌شود.

• انتخاب تمریناتی که حرکت را در جهت ترجیحی بیمار تقویت می‌کنند (مثلاً خم شدن به عقب، به جلو یا کناری).

• آموزش بیمار برای خودمدیریتی: بسیاری از تمرینات توسط خود بیمار انجام می‌شود.

• تمرکز بر مکانیک ستون فقرات یا مفصل، تا درد کاهش یابد، عملکرد افزایش یابد.

کاربرد: بیشتر در بیمارانی که دارای درد مکانیکی – یعنی درد با تغییر وضعیت یا حرکت خاص تشدید یا تسکین می‌یابد – مورد استفاده است. برای نمونه، فردی که با خم شدن به عقب دردش کمتر می‌شود، ممکن است تمرینات اکستنشن ستون فقرات برایش مناسب باشد.

مزایا و محدودیت‌ها:
مزایا: در مطالعات کوتاه‌مدت برای درد غیر اختصاصی کمر، اثری در کاهش درد و بهبود عملکرد دیده شده است.
محدودیت‌ها: ممکن است برای دردهای پیچیده، شدید یا همراه با علائم نورولوژیک چندان مناسب نباشد؛ نیاز به معاینه دقیق و تشخیص صحیح است.

نمونه تمرینات خانگی (به صورت عمومی):

• تمرین اکستنشن ستون کمری در حالت روی شکم: بالاتنه را تا حدی بالا آورید (press-up) در حالی که لگن روی زمین است، این تمرین در بیمارانی که با خم شدن به عقب دردشان تسکین می‌یابد کاربرد دارد.

• تمرین لغزش ستون به سمت راست یا چپ (side glide) در بیماران با شیفت جانبی ستون فقرات.

• آموزش بیمار در تنظیم وضعیت‌های نشستن و ایستادن و پرهیز از وضعیت‌هایی که درد را تشدید می‌کنند.

۳. رویکرد سهرمن (Sahrmann – Movement System Impairment, MSI)

فلسفه و ارزیابی: این روش تأکید دارد بر سیستم حرکت انسان («Movement System») و مفهوم اختلالات حرکتی (Impairments) که ناشی از تکرار حرکات نامناسب یا وضعیت‌های ناصحیح هستند. طبق این روش، درمانگر با مشاهده بدن در فعالیت‌های روزمره، الگوهای نامناسب حرکت را شناسایی می‌کند و سپس درمان را بر اصلاح آن‌ها متمرکز می‌سازد.

مکانیزم درمان:

• ارزیابی دقیق حرکت، وضعیت بدن، مفاصل مجاور، زمان‌بندی عضلات، الگوهای جبرانی.

• تشخیص اینکه کدام جهت حرکت یا وضعیت باعث تشدید درد می‌شود (مثل چرخش زیاد، انحنای زیاد، یا خم شدن مکرر) و سپس طراحی تمریناتی برای اصلاح آن.

• آموزش بیمار برای کنترل حرکات و وضعیت روزمره، بازآموزی الگوهای حرکتی صحیح.

• تمرکز بر فعالیت‌های روزمره (و نه فقط تمرینات درمانی در مطب) زیرا این مشکلات معمولاً از «آنچه در زندگی روزمره انجام می‌دهیم» ناشی می‌شوند.

کاربرد: مناسب برای بیمارانی که کنترل حرکتی و وضعیت بدنی‌شان دچار اختلال شده، یا درد آن‌ها با فعالیت‌های روزمره یا الگویی از حرکت تکراری تشدید می‌شود.

مزایا و محدودیت‌ها:
مزایا: توجه به کل سیستم حرکت، نه صرفاً عضله یا مفصل منفرد؛ بازآموزی حرکتی می‌تواند به کاهش بازگشت درد کمک کند.
محدودیت‌ها: نیاز به زمان بیشتر برای ارزیابی و آموزش بیمار؛ ممکن است در شرایط بسیار حاد یا ناپایدار کمتر کاربرد داشته باشد.

نمونه تمرینات خانگی (به صورت عمومی):

• تمرینات کنترل لگن و ستون فقرات: مثلاً در وضعیت چهار دست و پا (quadruped) لگن را ثابت نگه داشته و دست یا پا را بلند کنید، با تأکید بر کنترل حرکت.

• تمرینات کاهش چرخش یا انحنا زیاد: مثلاً ایستادن کنار دیوار، کمر را به دیوار بچسبانید و وضعیت را حفظ کنید، سپس چرخش‌های کم‌دامنه انجام دهید.

• آموزش فعالیت‌های روزمره با وضعیت اصلاح‌شده: مثلاً بلند شدن از صندلی با لگن صاف، تغییر وضعیت نشستن به صورت متوالی.

مقایسهٔ سه روش

در جدول زیر مقایسه‌ای سریع بین این سه روش ارائه شده است:

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

اختلالات اسکلتی-عضلانی مانند درد کمر، گردن یا مفاصل، فرآیندی چندبعدی هستند که ترکیبی از عوامل عضلانی، مفصلی، عصبی، حرکتی و رفتاری در آن‌ها نقش دارند. سه رویکرد «جاندا»، «مکنزی» و «سهرمن» هرکدام با فلسفه، ارزیابی و برنامه درمانی خاص خود، سهم مهمی در درمان فیزیوتراپی دارند. برای یک بیمار عادی، نکات زیر مهم هستند:

• انتخاب روش مناسب بستگی به وضعیت فردی (نوع درد، سابقه، الگوی حرکتی، کنترل عضلانی، پوسچر و فعالیت‌های روزمره) دارد.

• هیچ روش واحدی برای همه‌ی بیماران مناسب نیست؛ غالباً ترکیبی از روش‌ها و تخصص فیزیوتراپیست با درنظر گرفتن شرایط خاص بیمار بهترین نتایج را می‌دهد.

• مشارکت فعال بیمار (تمرین خانگی، رعایت نکات سبک زندگی، اصلاح وضعیت نشستن/ایستادن، تغییر عادات) نقش بسیار مؤثری در نتیجه درمان دارد.

• پیشگیری از بروز مجدد درد بسیار مهم است؛ اصلاح وضعیت بدن، تقویت عضلات مرکزی، اجتناب از نشستن طولانی و حرکت کافی می‌تواند به کاهش ریسک کمک کند.

• در صورت وجود علائم هشدار (مثل بی‌حسی یا ضعف اندام تحتانی، درد شدید با علائم عصبی، افت شدید عملکرد) لازم است پزشک یا جراح متخصص معاینه کنند و احتمالاً درمان جراحی یا ارجاع در نظر گرفته شود.

در نتیجه، اگر شما به عنوان بیمار یا همراه فردی با اختلال حرکتی مراجعه می‌کنید، پیشنهاد می‌شود با فیزیوتراپیست خود در مورد این سه روش صحبت کنید: آیا وضعیت شما بیشتر عضلانی و پوسچرال است (جاندا)؟ آیا درد شما ویژگی‌های مکانیکی دارد و با حرکت خاص بهبود می‌یابد (مکنزی)؟ یا آیا الگوی حرکت و کنترلتان دچار اختلال است و نیاز به بازآموزی دارد (سهرمن)؟ فیزیوتراپیست می‌تواند با معاینه جامع، روش مناسب را انتخاب و برنامهٔ تمرینی را تنظیم کند.