محیا جعفری نژاد
آسم: راهنمای کامل برای بیماران
مقدمه
آسم یکی از شایعترین بیماریهای مزمن دستگاه تنفسی است که میلیونها نفر از کودکان و بزرگسالان را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار میدهد. این بیماری با التهاب پایدار راههای هوایی، انقباض عضلات اطراف مجاری تنفسی و افزایش حساسیت به محرکها شناخته میشود. اگرچه آسم یک بیماری مزمن است، اما با آگاهی مناسب، پیگیری درمان و رعایت اصول پیشگیری، بسیاری از مبتلایان میتوانند زندگی کاملاً فعال و طبیعی داشته باشند. هدف این مقاله ارائه یک راهنمای جامع و علمی برای بیماران و خانوادههاست تا با شناخت بهتر آسم، بتوانند مدیریت مؤثرتری بر وضعیت تنفسی خود داشته باشند.
علتها و مکانیسم فیزیولوژیکی آسم
آسم یک بیماری چندعاملی است؛ یعنی ناشی از ترکیب پیچیدهای از عوامل ژنتیکی، محیطی و ایمنی است. مکانیسم اصلی آن به سه فرآیند عمده مربوط میشود:
۱. التهاب مزمن راههای هوایی
در بیماران مبتلا به آسم، دیوارهٔ مجاری تنفسی دچار التهاب پایدار است. این التهاب باعث ضخیمتر شدن دیوارهها، افزایش ترشح مخاط و تنگی قطر مجاری میشود. سلولهایی مانند ائوزینوفیلها، ماستسلها و لنفوسیتهای T نقش اصلی را در این فرایند دارند. التهاب سبب میشود که مجاری تنفسی در برابر محرکهای مختلف بیشازحد واکنش نشان دهند.
۲. انقباض عضلات صاف اطراف مجاری
در هنگام مواجهه با محرکها، عضلات اطراف مجاری تنفسی منقبض میشوند و این انقباض باعث افزایش تنگی نفس و خسخس میگردد. این حالت را «برونکواسپاسم» مینامند.
۳. افزایش واکنشپذیری (Hyperresponsiveness)
در آسم، مجاری تنفسی حساستر از حالت عادی هستند. بنابراین عواملی مانند آلودگی هوا، گرد و غبار، دود سیگار، سرما یا حتی ورزش میتوانند بهسرعت باعث بروز علائم شوند.
نقش ژنتیک
پژوهشها نشان دادهاند که سابقه خانوادگی آسم یا آلرژی احتمال ابتلا را افزایش میدهد. ژنهای مرتبط با سیستم ایمنی، پاسخ التهابی و عملکرد سلولهای اپیتلیال در این زمینه دخیل هستند.
نقش عوامل محیطی
تماس مداوم با آلرژنها، آلودگیها و عفونتهای ویروسی دوران کودکی میتواند باعث «آسیبپذیری اولیه» راههای هوایی شود و زمینهٔ بروز آسم را ایجاد کند.
ریسکفاکتورها و عوامل پیشزمینهای
آشنایی با ریسکفاکتورها به بیماران کمک میکند تا شناخت بهتری از علتها و امکان کنترل بیماری پیدا کنند. مهمترین عوامل عبارتاند از:
۱. سابقه خانوادگی
اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده دچار آسم یا بیماریهای آلرژیک مانند رینیت آلرژیک یا اگزما باشد، احتمال ابتلا افزایش مییابد.
۲. آلرژنهای محیطی
قرارگیری مکرر در معرض:
-
مایتهای گرد و غبار خانگی
-
شورهٔ حیوانات خانگی
-
گردهٔ گیاهان
-
کپکها
میتواند موجب تحریک و تشدید آسم شود.
۳. آلودگی هوا
قرار گرفتن طولانیمدت در معرض ذرات معلق، دود خودروها و کارخانهها از عوامل شناختهشدهای است که میتواند در بروز یا تشدید آسم نقش داشته باشد.
۴. دود سیگار (فعال یا غیر فعال)
نشر سموم و تحریککنندههای موجود در دود سیگار یکی از بزرگترین عوامل خطر برای بروز آسم در کودکان و تشدید آن در بزرگسالان است.
۵. عفونتهای ویروسی تنفسی
بهخصوص در دوران شیرخوارگی و کودکی، برخی ویروسها مانند RSV میتوانند تغییراتی در عملکرد مجاری تنفسی ایجاد کنند که شانس آسم را افزایش میدهد.
۶. شغل و مواجهههای حرفهای
برخی مشاغل مانند کار در مرغداریها، کارخانههای رنگ، صنایع چوب، کارخانههای مواد شوینده یا تماس با مواد شیمیایی (ایزوسیاناتها، فلزات سنگین و …) میتوانند زمینهساز آسم شغلی شوند.
۷. چاقی
چاقی با افزایش التهاب سیستمیک، فشار بیشتر بر قفسه سینه و کاهش ظرفیت ریوی میتواند خطر آسم و شدت آن را افزایش دهد.
۸. جنسیت و سن
در کودکی، آسم در پسران شایعتر است، اما در بزرگسالی شیوع در زنان افزایش مییابد.
علائم شایع آسم
علائم آسم میتواند متغیر باشد و شدت آن از خفیف تا شدید متفاوت است. برخی افراد فقط هنگام ورزش علائم دارند و برخی دیگر بهصورت مزمن دچار نشانهها میشوند.
شایعترین علائم عبارتاند از:
۱. تنگی نفس
یکی از بارزترین نشانههاست. ممکن است هنگام فعالیت یا حتی در استراحت رخ دهد.
۲. خسخس سینه (Wheezing)
صدای سوتمانند هنگام بازدم که به دلیل عبور هوا از مجاری تنگ ایجاد میشود.
۳. سرفه
بهویژه در شب یا اوایل صبح. سرفهٔ خشک و مکرر میتواند نشانهٔ غالب آسم باشد.
۴. احساس فشار در قفسهٔ سینه
بیمار احساس میکند چیزی قفسه سینه را میفشارد.
۵. بدتر شدن علائم با محرکها
مانند گردوغبار، دود، ورزش، هوای سرد یا عطرها.
۶. حملهٔ آسم (Asthma Attack)
در حمله، علائم بهصورت ناگهانی تشدید میشوند و نیازمند اقدام فوری هستند:
-
تنگی نفس شدید
-
سرفه کنترلنشده
-
لبهای کبود
-
ناتوانی در صحبت کردن
در چنین شرایطی، استفاده از اسپری سریعالاثر و مراجعهٔ فوری به مراکز درمانی ضروری است.
روشهای پیشگیری از آسم و کنترل علائم
پیشگیری کامل از آسم ممکن نیست، اما میتوان با رعایت روشهای علمی شدت، تعداد حملات و علائم روزانه را بهطور قابلتوجهی کاهش داد.
۱. اجتناب از محرکها
در بیماران مبتلا به آسم آلرژیک، شناخت و دوری از مواد حساسیتزا بسیار مهم است.
راهکارها شامل:
-
استفاده از روکش ضد مایت برای تشک و بالش
-
شستشوی مرتب ملحفهها با آب گرم
-
کاهش رطوبت منزل
-
دور نگه داشتن حیوانات خانگی از اتاق خواب
-
حذف فرشهای ضخیم در اتاق
2. کنترل آلودگی هوا
-
استفاده از ماسک در روزهای آلوده
-
پرهیز از فعالیت سنگین در فضای باز
-
استفاده از دستگاه تصفیه هوا در منزل
3. ترک سیگار
ترک سیگار و قرار نگرفتن در معرض دود دیگران یکی از مؤثرترین روشهای کاهش پیشرفت بیماری است.
4. ورزش و سبک زندگی سالم
ورزشهای منظم مانند پیادهروی، شنا و دوچرخهسواری، ظرفیت تنفسی را افزایش میدهد و سلامت عمومی را بهبود میبخشد. افراد مبتلا به آسم باید برنامهٔ ورزشی خود را با نظر پزشک تنظیم کنند.
5. حفظ وزن مناسب
کاهش وزن در افراد چاق میتواند شدت آسم را بهطور چشمگیری کاهش دهد.
6. پیگیری منظم درمان
حتی در صورت کنترل نسبی علائم، مراجعه دورهای به پزشک ضروری است تا برنامهٔ درمانی بررسی و اصلاح شود.
روشهای درمانی آسم
درمان آسم شامل مجموعهای از روشهای دارویی، غیردارویی، آموزشی و توانبخشی است. هدف اصلی کنترل التهاب، کاهش علائم و پیشگیری از حملات شدید است.
۱. درمانهای دارویی
الف) داروهای کنترلکننده (طولانیمدت)
این داروها التهاب را کاهش داده و از حملات آسم پیشگیری میکنند.
1. کورتیکواستروئیدهای استنشاقی (ICS)
رایجترین و مؤثرترین داروهای کنترل آسم هستند.
نمونهها: بودزوناید، فلوتیکازون، بکلومتازون
نقش: کاهش التهاب و جلوگیری از حملات.
2. آگونیستهای طولانیاثر بتا2 (LABA)
این داروها همراه با ICS استفاده میشوند.
نمونهها: سالمترول، فورموترول
3. آنتاگونیستهای لکوترین
مانند مونتهلوکاست که در بیماران با آلرژی یا آسم خفیف مفید است.
4. بیولوژیکها (در آسم شدید)
داروهایی مانند اومالیزوماب و مپولیزوماب که بر اساس بررسیهای ایمنی و آلرژی تجویز میشوند.
ب) داروهای تسکیندهندهٔ سریعالاثر
این داروها برای کنترل حملات ناگهانی استفاده میشوند.
1. آگونیست کوتاهاثر بتا2 (SABA)
مانند سالبوتامول؛ باعث انبساط سریع مجاری تنفسی میشود.
2. آنتیکولینرژیکها
مانند ایپراتروپیوم، که در برخی حملات مؤثر است.
3. کورتیکواستروئید خوراکی
در حملات شدید و برای مدت کوتاه تجویز میشوند.
۲. درمانهای غیردارویی
الف) برنامههای آموزشی بیمار
آموزش صحیح استفاده از اسپری، نکات پیشگیری، شناخت عوامل محرک و تدوین «برنامهٔ مدیریت حملهٔ آسم» باعث کاهش بستریها و بهبود کیفیت زندگی میشود.
ب) توانبخشی ریوی
این برنامه شامل تمرینهای تنفسی، تقویت عضلات تنفسی و آموزش الگوهای صحیح تنفس است و تحت نظر متخصصان انجام میشود.
۳. نقش فیزیوتراپی در آسم
فیزیوتراپی بهطور مستقیم آسم را درمان نمیکند، اما میتواند در کاهش علائم و بهبود کیفیت تنفس نقش داشته باشد. بهویژه در بیمارانی که با مشکلاتی مانند تهویه ناکامل ریه، ضعف عضلات تنفسی یا استرس تنفسی مواجهاند.
الف) تمرینات تنفسی ایمن و خانگی
۱. تمرین تنفس دیافراگمی
-
دراز بکشید یا بنشینید.
-
یک دست روی شکم و دیگری روی قفسه سینه قرار دهید.
-
هنگام دم، شکم را آرام بالا دهید و هنگام بازدم آرام فرو ببرید.
-
روزانه ۱۰–۱۵ دقیقه تمرین شود.
۲. تمرین تنفس لبغنچهای (Pursed-lip breathing)
-
دم آرام از بینی
-
بازدم طولانی از دهان با لبهای نیمهبسته
این تکنیک فشار مثبت خفیفی ایجاد میکند و باعث کاهش احساس تنگی نفس میشود.
۳. کشش عضلات قفسه سینه و شانهها
کشش ملایم عضلات صدری میتواند به بهبود بازشدن قفسه سینه کمک کند.
۴. تمرینات آرامسازی
استرس و اضطراب میتوانند حملات آسم را تشدید کنند. تمریناتی مانند مدیتیشن تنفسی یا ریلکسیشن عضلانی مفید هستند.
نکته مهم:
این تمرینها جایگزین درمان دارویی نیستند و در صورت بروز علائم حاد باید فوراً از داروهای سریعالاثر استفاده شود.
۴. جراحی در آسم
درمانهای جراحی در آسم بسیار محدود و فقط در موارد خاص استفاده میشود. یکی از روشهای مورد تأیید:
Bronchial Thermoplasty
این روش در آسم بسیار شدید و مقاوم به درمان انجام میشود. با استفاده از امواج حرارتی، بخشی از عضلات صاف اطراف مجاری کاهش داده میشود تا از انقباض بیشازحد جلوگیری شود. این درمان فقط در شرایط خاص و تحت نظر متخصص ریه انجام میشود.
جمعبندی
آسم یک بیماری مزمن اما قابلکنترل است. شناخت دقیق علتها، عوامل خطر، علائم و روشهای درمانی به بیماران کمک میکند تا با رویکردی فعال در مدیریت بیماری مشارکت کنند. رعایت اصول پیشگیری، استفاده صحیح از داروها و آگاهی از تکنیکهای تنفسی میتواند کیفیت زندگی فرد مبتلا را بهطور چشمگیری بهبود دهد.
اگرچه درمان قطعی برای آسم وجود ندارد، اما با برنامهٔ درمانی صحیح، اکثر بیماران میتوانند زندگی روزمرهٔ سالم، فعال و بدون محدودیتهای جدی داشته باشند.
محیا جعفری نژاد
آسم: راهنمای کامل برای بیماران
مقدمه
آسم یکی از شایعترین بیماریهای مزمن دستگاه تنفسی است که میلیونها نفر از کودکان و بزرگسالان را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار میدهد. این بیماری با التهاب پایدار راههای هوایی، انقباض عضلات اطراف مجاری تنفسی و افزایش حساسیت به محرکها شناخته میشود. اگرچه آسم یک بیماری مزمن است، اما با آگاهی مناسب، پیگیری درمان و رعایت اصول پیشگیری، بسیاری از مبتلایان میتوانند زندگی کاملاً فعال و طبیعی داشته باشند. هدف این مقاله ارائه یک راهنمای جامع و علمی برای بیماران و خانوادههاست تا با شناخت بهتر آسم، بتوانند مدیریت مؤثرتری بر وضعیت تنفسی خود داشته باشند.
علتها و مکانیسم فیزیولوژیکی آسم
آسم یک بیماری چندعاملی است؛ یعنی ناشی از ترکیب پیچیدهای از عوامل ژنتیکی، محیطی و ایمنی است. مکانیسم اصلی آن به سه فرآیند عمده مربوط میشود:
۱. التهاب مزمن راههای هوایی
در بیماران مبتلا به آسم، دیوارهٔ مجاری تنفسی دچار التهاب پایدار است. این التهاب باعث ضخیمتر شدن دیوارهها، افزایش ترشح مخاط و تنگی قطر مجاری میشود. سلولهایی مانند ائوزینوفیلها، ماستسلها و لنفوسیتهای T نقش اصلی را در این فرایند دارند. التهاب سبب میشود که مجاری تنفسی در برابر محرکهای مختلف بیشازحد واکنش نشان دهند.
۲. انقباض عضلات صاف اطراف مجاری
در هنگام مواجهه با محرکها، عضلات اطراف مجاری تنفسی منقبض میشوند و این انقباض باعث افزایش تنگی نفس و خسخس میگردد. این حالت را «برونکواسپاسم» مینامند.
۳. افزایش واکنشپذیری (Hyperresponsiveness)
در آسم، مجاری تنفسی حساستر از حالت عادی هستند. بنابراین عواملی مانند آلودگی هوا، گرد و غبار، دود سیگار، سرما یا حتی ورزش میتوانند بهسرعت باعث بروز علائم شوند.
نقش ژنتیک
پژوهشها نشان دادهاند که سابقه خانوادگی آسم یا آلرژی احتمال ابتلا را افزایش میدهد. ژنهای مرتبط با سیستم ایمنی، پاسخ التهابی و عملکرد سلولهای اپیتلیال در این زمینه دخیل هستند.
نقش عوامل محیطی
تماس مداوم با آلرژنها، آلودگیها و عفونتهای ویروسی دوران کودکی میتواند باعث «آسیبپذیری اولیه» راههای هوایی شود و زمینهٔ بروز آسم را ایجاد کند.
ریسکفاکتورها و عوامل پیشزمینهای
آشنایی با ریسکفاکتورها به بیماران کمک میکند تا شناخت بهتری از علتها و امکان کنترل بیماری پیدا کنند. مهمترین عوامل عبارتاند از:
۱. سابقه خانوادگی
اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده دچار آسم یا بیماریهای آلرژیک مانند رینیت آلرژیک یا اگزما باشد، احتمال ابتلا افزایش مییابد.
۲. آلرژنهای محیطی
قرارگیری مکرر در معرض:
-
مایتهای گرد و غبار خانگی
-
شورهٔ حیوانات خانگی
-
گردهٔ گیاهان
-
کپکها
میتواند موجب تحریک و تشدید آسم شود.
۳. آلودگی هوا
قرار گرفتن طولانیمدت در معرض ذرات معلق، دود خودروها و کارخانهها از عوامل شناختهشدهای است که میتواند در بروز یا تشدید آسم نقش داشته باشد.
۴. دود سیگار (فعال یا غیر فعال)
نشر سموم و تحریککنندههای موجود در دود سیگار یکی از بزرگترین عوامل خطر برای بروز آسم در کودکان و تشدید آن در بزرگسالان است.
۵. عفونتهای ویروسی تنفسی
بهخصوص در دوران شیرخوارگی و کودکی، برخی ویروسها مانند RSV میتوانند تغییراتی در عملکرد مجاری تنفسی ایجاد کنند که شانس آسم را افزایش میدهد.
۶. شغل و مواجهههای حرفهای
برخی مشاغل مانند کار در مرغداریها، کارخانههای رنگ، صنایع چوب، کارخانههای مواد شوینده یا تماس با مواد شیمیایی (ایزوسیاناتها، فلزات سنگین و …) میتوانند زمینهساز آسم شغلی شوند.
۷. چاقی
چاقی با افزایش التهاب سیستمیک، فشار بیشتر بر قفسه سینه و کاهش ظرفیت ریوی میتواند خطر آسم و شدت آن را افزایش دهد.
۸. جنسیت و سن
در کودکی، آسم در پسران شایعتر است، اما در بزرگسالی شیوع در زنان افزایش مییابد.
علائم شایع آسم
علائم آسم میتواند متغیر باشد و شدت آن از خفیف تا شدید متفاوت است. برخی افراد فقط هنگام ورزش علائم دارند و برخی دیگر بهصورت مزمن دچار نشانهها میشوند.
شایعترین علائم عبارتاند از:
۱. تنگی نفس
یکی از بارزترین نشانههاست. ممکن است هنگام فعالیت یا حتی در استراحت رخ دهد.
۲. خسخس سینه (Wheezing)
صدای سوتمانند هنگام بازدم که به دلیل عبور هوا از مجاری تنگ ایجاد میشود.
۳. سرفه
بهویژه در شب یا اوایل صبح. سرفهٔ خشک و مکرر میتواند نشانهٔ غالب آسم باشد.
۴. احساس فشار در قفسهٔ سینه
بیمار احساس میکند چیزی قفسه سینه را میفشارد.
۵. بدتر شدن علائم با محرکها
مانند گردوغبار، دود، ورزش، هوای سرد یا عطرها.
۶. حملهٔ آسم (Asthma Attack)
در حمله، علائم بهصورت ناگهانی تشدید میشوند و نیازمند اقدام فوری هستند:
-
تنگی نفس شدید
-
سرفه کنترلنشده
-
لبهای کبود
-
ناتوانی در صحبت کردن
در چنین شرایطی، استفاده از اسپری سریعالاثر و مراجعهٔ فوری به مراکز درمانی ضروری است.
روشهای پیشگیری از آسم و کنترل علائم
پیشگیری کامل از آسم ممکن نیست، اما میتوان با رعایت روشهای علمی شدت، تعداد حملات و علائم روزانه را بهطور قابلتوجهی کاهش داد.
۱. اجتناب از محرکها
در بیماران مبتلا به آسم آلرژیک، شناخت و دوری از مواد حساسیتزا بسیار مهم است.
راهکارها شامل:
-
استفاده از روکش ضد مایت برای تشک و بالش
-
شستشوی مرتب ملحفهها با آب گرم
-
کاهش رطوبت منزل
-
دور نگه داشتن حیوانات خانگی از اتاق خواب
-
حذف فرشهای ضخیم در اتاق
2. کنترل آلودگی هوا
-
استفاده از ماسک در روزهای آلوده
-
پرهیز از فعالیت سنگین در فضای باز
-
استفاده از دستگاه تصفیه هوا در منزل
3. ترک سیگار
ترک سیگار و قرار نگرفتن در معرض دود دیگران یکی از مؤثرترین روشهای کاهش پیشرفت بیماری است.
4. ورزش و سبک زندگی سالم
ورزشهای منظم مانند پیادهروی، شنا و دوچرخهسواری، ظرفیت تنفسی را افزایش میدهد و سلامت عمومی را بهبود میبخشد. افراد مبتلا به آسم باید برنامهٔ ورزشی خود را با نظر پزشک تنظیم کنند.
5. حفظ وزن مناسب
کاهش وزن در افراد چاق میتواند شدت آسم را بهطور چشمگیری کاهش دهد.
6. پیگیری منظم درمان
حتی در صورت کنترل نسبی علائم، مراجعه دورهای به پزشک ضروری است تا برنامهٔ درمانی بررسی و اصلاح شود.
روشهای درمانی آسم
درمان آسم شامل مجموعهای از روشهای دارویی، غیردارویی، آموزشی و توانبخشی است. هدف اصلی کنترل التهاب، کاهش علائم و پیشگیری از حملات شدید است.
۱. درمانهای دارویی
الف) داروهای کنترلکننده (طولانیمدت)
این داروها التهاب را کاهش داده و از حملات آسم پیشگیری میکنند.
1. کورتیکواستروئیدهای استنشاقی (ICS)
رایجترین و مؤثرترین داروهای کنترل آسم هستند.
نمونهها: بودزوناید، فلوتیکازون، بکلومتازون
نقش: کاهش التهاب و جلوگیری از حملات.
2. آگونیستهای طولانیاثر بتا2 (LABA)
این داروها همراه با ICS استفاده میشوند.
نمونهها: سالمترول، فورموترول
3. آنتاگونیستهای لکوترین
مانند مونتهلوکاست که در بیماران با آلرژی یا آسم خفیف مفید است.
4. بیولوژیکها (در آسم شدید)
داروهایی مانند اومالیزوماب و مپولیزوماب که بر اساس بررسیهای ایمنی و آلرژی تجویز میشوند.
ب) داروهای تسکیندهندهٔ سریعالاثر
این داروها برای کنترل حملات ناگهانی استفاده میشوند.
1. آگونیست کوتاهاثر بتا2 (SABA)
مانند سالبوتامول؛ باعث انبساط سریع مجاری تنفسی میشود.
2. آنتیکولینرژیکها
مانند ایپراتروپیوم، که در برخی حملات مؤثر است.
3. کورتیکواستروئید خوراکی
در حملات شدید و برای مدت کوتاه تجویز میشوند.
۲. درمانهای غیردارویی
الف) برنامههای آموزشی بیمار
آموزش صحیح استفاده از اسپری، نکات پیشگیری، شناخت عوامل محرک و تدوین «برنامهٔ مدیریت حملهٔ آسم» باعث کاهش بستریها و بهبود کیفیت زندگی میشود.
ب) توانبخشی ریوی
این برنامه شامل تمرینهای تنفسی، تقویت عضلات تنفسی و آموزش الگوهای صحیح تنفس است و تحت نظر متخصصان انجام میشود.
۳. نقش فیزیوتراپی در آسم
فیزیوتراپی بهطور مستقیم آسم را درمان نمیکند، اما میتواند در کاهش علائم و بهبود کیفیت تنفس نقش داشته باشد. بهویژه در بیمارانی که با مشکلاتی مانند تهویه ناکامل ریه، ضعف عضلات تنفسی یا استرس تنفسی مواجهاند.
الف) تمرینات تنفسی ایمن و خانگی
۱. تمرین تنفس دیافراگمی
-
دراز بکشید یا بنشینید.
-
یک دست روی شکم و دیگری روی قفسه سینه قرار دهید.
-
هنگام دم، شکم را آرام بالا دهید و هنگام بازدم آرام فرو ببرید.
-
روزانه ۱۰–۱۵ دقیقه تمرین شود.
۲. تمرین تنفس لبغنچهای (Pursed-lip breathing)
-
دم آرام از بینی
-
بازدم طولانی از دهان با لبهای نیمهبسته
این تکنیک فشار مثبت خفیفی ایجاد میکند و باعث کاهش احساس تنگی نفس میشود.
۳. کشش عضلات قفسه سینه و شانهها
کشش ملایم عضلات صدری میتواند به بهبود بازشدن قفسه سینه کمک کند.
۴. تمرینات آرامسازی
استرس و اضطراب میتوانند حملات آسم را تشدید کنند. تمریناتی مانند مدیتیشن تنفسی یا ریلکسیشن عضلانی مفید هستند.
نکته مهم:
این تمرینها جایگزین درمان دارویی نیستند و در صورت بروز علائم حاد باید فوراً از داروهای سریعالاثر استفاده شود.
۴. جراحی در آسم
درمانهای جراحی در آسم بسیار محدود و فقط در موارد خاص استفاده میشود. یکی از روشهای مورد تأیید:
Bronchial Thermoplasty
این روش در آسم بسیار شدید و مقاوم به درمان انجام میشود. با استفاده از امواج حرارتی، بخشی از عضلات صاف اطراف مجاری کاهش داده میشود تا از انقباض بیشازحد جلوگیری شود. این درمان فقط در شرایط خاص و تحت نظر متخصص ریه انجام میشود.
جمعبندی
آسم یک بیماری مزمن اما قابلکنترل است. شناخت دقیق علتها، عوامل خطر، علائم و روشهای درمانی به بیماران کمک میکند تا با رویکردی فعال در مدیریت بیماری مشارکت کنند. رعایت اصول پیشگیری، استفاده صحیح از داروها و آگاهی از تکنیکهای تنفسی میتواند کیفیت زندگی فرد مبتلا را بهطور چشمگیری بهبود دهد.
اگرچه درمان قطعی برای آسم وجود ندارد، اما با برنامهٔ درمانی صحیح، اکثر بیماران میتوانند زندگی روزمرهٔ سالم، فعال و بدون محدودیتهای جدی داشته باشند.
نیاز به مشاوره یا درمان دارید؟
پزشک مورد نظر خود را جستجو کنید.
نظرات کاربران
کاربران در خصوص این مطلب چه نظری دارند؟