رایگان
درمان فیزیوتراپی بعد از ترمیم غضروف مفصلی زانو
فیزیوتراپیست منصور شهابی نژاد
درمان فیزیوتراپی بعد از ترمیم غضروف مفصلی زانو
نویسنده: فیزیوتراپیست منصور شهابی نژاد
برای درمان بازسازی غضروف مفصلی زانو روش های مختلفی توسط متخصصین ارتوپدی مورد استفاده قرار می گیرد. در جدول زیر برنامه درمان فیزیوتراپی برای هد کدام از پروسه های جراحی لیست شده است.
| فاز اول (هفته 0 تا هفته 6) | |||
| نوع جراحی | دامنه حرکتی | تمرین درمانی | وزن اندازی |
| Arthroscopic débridement |
دامنه حرکتی Passive و دامنه حرکتی Active-Assisted بدون محدودیت قابل انجام است. دامنه حرکت Extension باید طی یک هفته تکمیل شود و دامنه حرکت Flexion باید تا هفته سوم تکمیل شود. | تمرینات ایزومتریک برای گروه های مختلف در شروع این فاز مجاز است . (Quadriceps set , Gluteal set) تمرینات دامنه حرکتی باز را وقتی که بیمار بتواند باید شروع کرد. و تمرینات دامنه حرکتی بسته وقتی شروع می شود که بیمار معیارهای وزن اندازی کامل روی اندام را کسب کند. | وزن اندازی با استفاده از دو عصا و تا حد تحمل بیمار شروع می شود . وقتی که دامنه حرکتی Extension بیمار کامل شد و بیمار توانست زانوی خود را 100 درجه خم نماید و در صورتیکه هنگام انجام SLR مشکل Extension lag نداشته و همچنین بیمار شکایتی از درد و تورم زانو نیز نداشته باشد می تواند وزن اندازی روی اندام را تکمیل کند . فعالیت های ایروبیک سبک نظیر قدم زدن ، دوچرخه ثابت و شنا در حدود هفته 3 تا 6 مجاز است. |
| Abrasion arthroplasty, subchondral drilling, microfracture procedures |
دامنه حرکتی Passive و Active Assisted در محدوده بدون درد و تا هفته 6 انجام می شود. دامنه حرکت Extension باید طی هفته اول و دامنه حرکتی flexion باید تا هفته سوم تکمیل شود. | تمرینات ایزومتریک طوریکه ناحیه جراحی را درگیر نکند مجاز است. تمرینات حرکتی در زنجیره باز با استفاده از مقاومت سبک در هفته 4 تا 6 بعد از جراحی مجاز است به گونه ای که محل جراحی را درگیر نکند. انجام تمرینات زنجیره حرکتی بسته در این فاز مجاز نیست. | در این فاز بیمار ضمن استفاده از دو عصا فقط مجاز است سر انگشتان خود را بدون اعمال وزن روی زمین بگذارد. (toe-touch ) |
| Osteochondral grafts | دامنه حرکتی Passive و Active Assisted در محدوده بدون درد و در صورتیکه فشاری روی ناحیه جراحی وارد نکند مجاز است. دامنه حرکت Extension باید طی هفته 1 و دامنه حرکتی flexion باید تا هفته 6 تکمیل شود. | تمرینات ایزومتریک طوریکه ناحیه جراحی را درگیر نکند مجاز است. تمرینات حرکتی در زنجیره باز با استفاده از مقاومت سبک در هفته 4 تا 6 بعد از جراحی مجاز است به گونه ای که محل جراحی را درگیر نکند. انجام تمرینات زنجیره حرکتی بسته در این فاز مجاز نیست. | در این فاز بیمار ضمن استفاده از دو عصا فقط مجاز است سر انگشتان خود را بدون اعمال وزن روی زمین بگذارد. (toe-touch ) |
| Osteotomy | دامنه حرکتی Passive و Active در محدوده بدون درد مجاز است. دامنه حرکت Extension باید طی هفته 1 و دامنه حرکتی flexion باید تا هفته 8 تکمیل شود. | تمرینات ایزومتریک از شروع درمان به مدت 4 تا 6 هفته / انجام تمرینات مقاومتی زنجیره حرکتی باز و بسته برای کاهش استرس روی ناحیه جراحی به مدت 4 تا 6 هفته قدغن است. |
بیمار در 2 هفته اول ضمن استفاده از دو عصا فقط مجاز است سر انگشتان خود را بدون اعمال وزن روی زمین بگذارد. (toe-touch ) . طی هفته 2 تا هفته 4 بیمار مجاز است وزن اندازی نسبی روی اندام داشته باشد(partial weight bearing). از هفته 4 تا هفته 8 بیمار مجاز است با استفاده از دو عصا تا حد قابل تحمل روی اندام وزن اندازی کند. بریس زانو در وضعیت 0 درجه (full extension) قفل می شود. |
| فاز دوم (هفته 6 تا هفته 12) | |||
| نوع جراحی | دامنه حرکتی | وزن اندازی و برنامه تمرین درمانی | |
| Arthroscopic débridement |
دامنه حرکتی باید در این فاز تکمیل شود. | دامنه حرکتی Active و به مرور تمرینات تقویتی زنجیره حرکتی باز و بسته تا حد قابل تحمل بیمار تمرینات سرعتی و تمرینات ورزشی اختصاصی با 50 درصد توان شروع می شود . به مرور بیمار این فعالیت ها را با تلاشی در حد قابل تحمل ادامه می دهد و وقتی که حرکات درد و علامت ایجاد نکنند بیمار به فعالیت کامل خود ادامه می دهد. | |
| Abrasion arthroplasty, subchondral drilling, microfracture procedures |
پیشرفت تا دامنه حرکتی اکتیو |
به محض دستیابی به دامنه حرکتی اکتیو کامل (full-range active ROM) ؛ می توان تمرینات تقویتی زنجیره بسته را شروع نمود. تمرینات زنجیره بسته باید در دامنه ای باشد که به ناحیه جراحی استرس وارد نشود. تا حدود هفته 6 تا 8 بعد از عمل و در صورت کسب دامنه Extension کامل زانو ، دامنه Flexion حدود 100 درجه و عدم وجود Extension lag ضمن انجام SLR و همچنین عدم وجود درد و تورم ؛ بیمار می تواند عصا را کنار بگذارد. می توان از دستگاه deweighting device (عکس ضمیمه) یا تمرینات داخل استخر برای آمادگی وزن اندازی کامل روی اندام استفاده نمود. |
|
| Osteochondral grafts | پیشرفت تا دامنه حرکتی اکتیو | به محض دستیابی به دامنه حرکتی اکتیو کامل (full-range active ROM) ؛ می توان تمرینات تقویتی زنجیره بسته را شروع نمود. تمرینات زنجیره بسته باید در دامنه ای باشد که به ناحیه جراحی استرس وارد نشود. تا حدود هفته 6 تا 8 بعد از عمل و در صورت کسب دامنه Extension کامل زانو ، دامنه Flexion حدود 100 درجه و عدم وجود Extension lag ضمن انجام SLR و همچنین عدم وجود درد و تورم ؛ بیمار می تواند عصا را کنار بگذارد. می توان از دستگاه deweighting device (عکس ضمیمه) یا تمرینات داخل استخر برای آمادگی وزن اندازی کامل روی اندام استفاده نمود. وقتی که بیمار وزن اندازی کامل را شروع کرد تمرینات ایروبیک سبک را می توان به برنامه درمان اضافه نمود. | |
| پیشرفت تا دامنه حرکتی اکتیو | به محض دستیابی به دامنه حرکتی اکتیو کامل (full-range active ROM) ؛ می توان تمرینات تقویتی زنجیره بسته را شروع نمود. تمرینات زنجیره بسته باید در دامنه ای باشد که به ناحیه جراحی استرس وارد نشود. تا حدود هفته 6 تا 8 بعد از عمل و در صورت کسب دامنه Extension کامل زانو ، دامنه Flexion حدود 100 درجه و عدم وجود Extension lag ضمن انجام SLR و همچنین عدم وجود درد و تورم ؛ بیمار می تواند عصا را کنار بگذارد. می توان از دستگاه deweighting device (عکس ضمیمه) یا تمرینات داخل استخر برای آمادگی وزن اندازی کامل روی اندام استفاده نمود. وقتی که بیمار وزن اندازی کامل را شروع کرد تمرینات ایروبیک سبک را می توان به برنامه درمان اضافه نمود. | ||
| فاز سوم (بعد از هفته 12) | |||
| نوع جراحی | دامنه حرکتی و عملکرد عضلانی | بازآموزی فانکشنال و بازگشت به فعالیت | |
| Arthroscopic débridement |
- | بیمار باید در این فاز به سطح فعالیت کامل رسیده باشد. | |
| Abrasion arthroplasty, subchondral drilling, microfracture procedures |
ادامه تمرینات حفظ دامنه کامل مفصلی ، ادامه تمرینات تقویتی زنجیره باز و بسته با افزایش تدریجی مقاومت و بدون ایجاد استرس روی ناحیه جراحی | شروع تمرینات سرعتی ، تمرینات مهارت حرکتی و تمرینات ایروبیک سبک طوریکه باعث ایجاد درد مکرر و افزایش التهاب و تورم نشود. تمرینات سرعتی و مهارت های ورزشی باید با 50 درصد توان بیمار آغاز شود و به مرور تمرینات به سطح کامل و تا حد قابل تحمل بیمار ارتقاء یابد. دویدن باید تا ماه 6 بعد از جراحی به تاخیر انداخته شود . وقتی که بیمار توانست ورزش های سرعتی و مهارت های حرکتی خاص را بدون درد انجام دهد می تواند به فعالیت و کار طبیعی برگردد. | |
| Osteochondral grafts | ادامه تمرینات حفظ دامنه کامل مفصلی ، ادامه تمرینات تقویتی زنجیره باز و بسته با افزایش تدریجی مقاومت و بدون ایجاد استرس روی ناحیه جراحی | شروع تمرینات سرعتی ، تمرینات مهارت حرکتی و تمرینات ایروبیک سبک طوریکه باعث ایجاد درد مکرر و افزایش التهاب و تورم نشود. تمرینات سرعتی و مهارت های ورزشی باید با 50 درصد توان بیمار آغاز شود و به مرور تمرینات به سطح کامل و تا حد قابل تحمل بیمار ارتقاء یابد. دویدن باید تا ماه 6 بعد از جراحی به تاخیر انداخته شود . وقتی که بیمار توانست ورزش های سرعتی و مهارت های حرکتی خاص را بدون درد انجام دهد می تواند به فعالیت و کار طبیعی برگردد. | |
| Osteotomy | ادامه تمرینات حفظ دامنه کامل مفصلی ، ادامه تمرینات تقویتی زنجیره باز و بسته با افزایش تدریجی مقاومت و بدون ایجاد استرس روی ناحیه جراحی | شروع تمرینات سرعتی ، تمرینات مهارت حرکتی و تمرینات ایروبیک سبک طوریکه باعث ایجاد درد مکرر و افزایش التهاب و تورم نشود. تمرینات سرعتی و مهارت های ورزشی باید با 50 درصد توان بیمار آغاز شود و به مرور تمرینات به سطح کامل و تا حد قابل تحمل بیمار ارتقاء یابد. دویدن باید تا ماه 6 بعد از جراحی به تاخیر انداخته شود . وقتی که بیمار توانست ورزش های سرعتی و مهارت های حرکتی خاص را بدون درد انجام دهد می تواند به فعالیت و کار طبیعی برگردد. | |
تصاویر ضمیمه
همچنین بخوانید
- پروتکل فیزیوتراپی در سندرم شانه یخ زده Frozen Shoulder
- پروتکل فیزیوتراپی در جراحی SLAP Repair
- پروتکل فیزیوتراپی در جراحی ناپایداری شانه Open (Bankart) Anterior Capsulolabral Reconstruction
- پروتکل فیزیوتراپی در Scapular Dyskinesis
- پروتکل درمانی فیزیوتراپی بعد از جراحی آرتروسکوپیک بازسازی لیگامان صلیبی قدامی ACL
شما چه فکر می کنید؟
لطفا نظر خود را در خصوص این مطلب ثبت نمائید.