رایگان
پروتکل درمان فیزیوتراپی در جراحی اصلاح مجدد کشکک Distal & Proximal Patellar Realignment

فیزیوتراپیست منصور شهابی نژاد

پروتکل درمان فیزیوتراپی در جراحی اصلاح مجدد کشکک Distal & Proximal Patellar Realignment

نویسنده: فیزیوتراپیست منصور شهابی نژاد

این جراحی غالبا به دو صورت انجام می شود :   Proximal Patellar Realignment Procedure و Distal Patellar Realignment Procedure

ملاحظات عمومی:

  • در 6 هفته اول تمرینات زنجیره بسته (closed kinetic chain) انجام نشود. 
  • برنامه توانبخشی در هر دو جراحی پروگزیمال و دیستال یکنواخت است و تنها تفاوت در محدودیت های بارگذاری روی اندام (weightbearing limitations) می باشد. 
  • در صورتی که جراحی ترکیبی پروگزیمال و دیستال انجام شده باشد  برنامه مربوط به مورد استفاده قرار می گیرد.

فاز یک (هفته اول تا هفته ششم):

اهداف درمانی:

  • مراقبت از جراحی و بافت نرم اطراف
  • کنترل التهاب و تورم
  • به دست آوردن توانائی انقباض ارادی چهار سر و اختصاصا VMO - vastus medialis obliquus
  • کاهش تاثیرات بی حرکتی با استفاده از CPM یا Wall Slide در دامنه حرکتی مجاز
  • کسب دامنه کامل Extension زانو
  • آموزش بیمار در خصوص برنامه توانبخشی و پروتکل فیزیوتراپی

دامنه حرکتی:

  • هفته 0 تا هفته 2 : 0 تا 30 درجه (Knee Flexion)
  • هفته 4 تا هفته 4 : 0 تا 60 درجه (Knee Flexion)
  • هفته 4 تا هفته 6 : 0 تا 90 درجه (Knee Flexion)

استفاده از بریس:

  • هفته 0 تا 4 : بریس باید در حالت Full Extension زانو قفل شده باشد . تنها زمان مجاز برای باز کردن بریس زمان استفاده از CPM و زمان انجام تمرینات فیزیوتراپی است . طی این مدت ضمن خواب نیز باید بریس در حالت قفل باشد. 
  • هفته 4 تا 6: بریس در موقع خواب از حالت قفل خارج می شود اما ضمن جابجائی بیمار بریس باید در حالت قفل باشد.

وزن اندازی روی اندام:

  • در جراحی پروگزیمال با دو عصا و تا حدقابل بیمار
  • در جراحی دیستال با دو عصا و ماکزیمم 50 درصد وزن بیمار

برنامه تمرینات:

  • تمرینات ایزومتریک چهار سر ران
  • Isometric Adduction با استفاده از تحریک الکتریکی و بیوفیدبک برای فعال سازی VMO (در جراحی پروگزیمال استفاده از تحریک الکتریکی تا 6 هفته مجاز نیست)
  • Heel slides در زاویه 0 تا 60 درجه در جراحی پروگزیمال و 0 تا 90 درجه در جراحی دیستال 
  • CPM برای دو ساعت و دو بار در روز (0 تا 90 در جراحی پروگزیمال رتیناکولوم و 0 تا 90 در جراحی دیستال رتیناکولوم)
  •  استرچ گاستروکنمیوس ، همسترینگ و سولئوس در وضعیت بدون وزن (Nonweightbearing)
  • SLR در هر چهار جهت و در حالیکه بریس زانو در حالت قفل قرار دارد. (انجام SLR با بریس قفل شده در حالت ایستاده و بدون مقاومت مجاز است)
  • تمرینات مقاومتی مچ پا با تراباند
  • موبیلیزاسیون پاتلا (وقتی که بیمار تحمل انجام آن را داشته باشد)
  • تمرینات داخل آب با تاکید روی راه رفتن (از هفته 3 - 4)

فاز دوم (هفته 6 تا 8)

معیارهای ورود به فاز دوم:

  • قابلیت انجام مناسب تمرینات ایزومتریک کوادریسپس (quadriceps set)
  • خم کردن زانو در دامنه تقریبی 90 درجه (Knee Flexion)
  • عدم وجود علائم التهاب فعال در ناحیه درمان

اهداف درمانی:

  • افزایش دامنه Flexion
  • کاهش اثرات منفی بی حرکتی
  • افزایش قدرت عضلات چهارسر ران و اختصاصا VMO برای حفظ patellar tracking طبیعی 

استفاده از بریس:

  • موقع خواب نیازی به استفاده از بریس نیست
  • موقع راه رفتن با صلاحدید پزشک بریس از حالت قفل خارج شود.

وزن اندازی روی اندام Weight bearing:

  • ضمن استفاده از دو عصا تا حد قابل تحمل وزن اندازی مجاز است

برنامه تمرین درمانی:

  • ادامه تمرینات و افزایش دامنه خم شدن زانو با انجام heel slides
  • تمرینات استرچی گاستروکنمیوس و سولئوس در حالت ایستاده
  • در صورتی که زانو تا 90 درجه خم می شود استفاده از CPM متوقف شود.
  • ادامه تمرینات در آب
  • تمرینات تعادلی 
  • دوچرخه ثابت (ارتفاع صندلی زیاد و مقاومت کم)
  • ادامه Wall Slides و به مرور جایگزین آن با Mini Squats در زاویه 0 تا 45

فاز سوم (هفته 8 تا ماه 4)

معیارهای ورود به فاز سوم:

  • قدرت عضلانی خوب عضله چهار سر و توانائی انجام SLR بدون وجود extension lag
  • الگوی درد بدون درد
  • کنترل دینامیک مناسب پاتلا بدون وجود ناپایداری و lateral tracking پاتلا

وزن اندازی Weight bearing:

در صورتیکه معیارهای زیر محقق شود نیازی به استفاده از عصا نیست:

  • عدم وجود extension lag هنگام انجام SLR
  • دامنه حرکتی Extension کامل زانو
  • الگوی راه رفتن بدون درد (ابتدا می توان تا نرمال شدن الگوی راه رفتن از یک عصا استفاده نمود)

برنامه تمرین درمانی:

  • تمرین پله (Step-ups) شروع از ارتفاع حدود 5 سانتی متر تا حدود 20 سانتی متر
  • دوچرخه ثابت با اعمال وزنه مناسب
  • تمرینات لگن Four-way hip در 4 جهت (flexion, adduction, abduction, extension)
  • پرس پا Leg press در زاویه 0 تا 45
  • شنا
  • elliptical trainer برای افزایش تحمل و endurance عضلانی
  • Toe raises
  • Hamstring curls
  • راه رفتن روی تردمیل (Treadmill walking) با هدف نرمال سازی الگوی راه رفتن
  • ادامه تمرینات تعادل و افزایش حس عمقی
  • ادامه تمرینات استرچی گاستروکنمیوس ، سولئوس و همسترینگ و در ادامه تمرینات استرچی چهارسر و ایلیوتیبیال باند (ITB)

فاز چهارم (4 تا 6 ماه)

معیارهای ورود به فاز چهارم:

  • قدرت خوب یا طبیعی عضله چهارسر ران
  • عدم وجود علائم ناپایداری
  • عدم وجود علامت در بافت نرم
  • کسب موافقت پزشک برای شروع تمرینات تقویتی پیشرفته در زنجیره حرکتی بسته و بازگشت به سطح فانکشنال طبیعی

اهداف درمانی:

  • بهبود قدرت عضله چهار سر ران
  • بهبود قدرت فانکشنال و حس عمقی
  • بازگشت به سطح فعالیت مناسب

برنامه تمرین درمانی:

  • پیشرفته کردن تمرینات تقویتی زنجیره حرکتی بسته
  • راه رفتن تند و دویدن در استخر با جلیقه
  • شروع ورزش های اختصاصی
تصاویر ضمیمه
همچنین بخوانید